Nhớ cánh đồng đưng

Đăng lúc: Thứ ba - 11/11/2008 11:13
Bông súng - loài hoa quen thuộc của vùng Đồng Tháp Mười

Bông súng - loài hoa quen thuộc của vùng Đồng Tháp Mười

Những năm gần đây, do yêu cầu phát triển và ổn định đời sống, nhất là đời sống dân cư vùng lũ thuộc khu vực đồng bằng sông Cửu Long, các khu - cụm dân cư được qui hoạch hầu khắp ở các tỉnh, bên cạnh những hiệu quả mang lại cũng còn không ít những bất cập mà hệ quả là phá vỡ đi nét đẹp văn hoá vùng sông nước, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái.
Vùng Đồng Tháp Mười vốn là "thánh địa" của tràm, năn, đưng, sậy,... tạo thành những cánh rừng dày đặc với một hệ sinh thái vô cùng phong phú, đa dạng, nay đã mất dần do sự khai phá của con người. Hiện nay, một số nơi trong khu vực Đồng Tháp Mười đã cố gắng giữ gìn chút gì còn sót lại của rừng với mục đích bảo tồn, làm du lịch và giáo dục truyền thống cho thế hệ mai sau. Cũng như tôi, đã bao lần xây dựng cho riêng mình những "đề án" bảo tồn các khối rừng nguyên sinh, nhiều khi vui đem ý tưởng ra chia sẻ với bạn bè thì chúng nó bảo rằng tôi bị hâm. Thời gian thì cứ trôi, những ý tưởng không thành hiện thực, nhưng nó vẫn còn đọng lại trong tôi những ký ức khó phai.

Thuở nhỏ tôi hay theo cha vào rừng ở ủ để nhổ bàng, kiếm củi, thỉnh thoảng bắt gặp những mảng xanh ngút mắt, gió thổi ngang qua nghe rào rào tạo thành một làn sóng chạy tít cuối chân trời, cha tôi gọi mảng xanh như rừng gươm tua tủa đó là cây đưng. Hình như tôi có cảm tình với chúng nên hay ngắm nhìn, vuốt ve, đùa giỡn, đôi khi quá say mê mà chưa biết cảnh giác nên bị lá đưng cứa vào da rướm máu, về nhà ê ẩm mấy ngày. Nhưng tôi vẫn thích cái màu xanh kỳ lạ của rừng đưng, nó cứ rập rờn xô đẩy nhau, réo rắt những thanh âm trong trẻo, ngọt ngào hòa với tiếng chim rừng lảnh lót chỉ một mình, một cõi. Những chú chim nhỏ nhắn không biết tên gì, chúng có cách làm tổ độc đáo là kéo những lá đưng chụm lại, dùng chiếc mỏ khéo léo bện những cọng lác mỏng manh thành chiếc rổ nhỏ nhắn xinh xinh. Tôi thích rình và theo dõi những động tác của chúng từ khi mới tha những cọng lác đầu tiên về xây tổ ấm. Dưới gốc đưng là nơi trú ngụ lý tưởng của loài cá đồng như cá trê năn, cá rô, cá lóc, cá lia thia,... Vào mùa cạn, dưới những hố bom ngày xưa bây giờ là những vũng nước đọng, tôi say sưa mò cá đến nỗi quên cả buổi cơm trưa. Ở đấy có đầy đủ thức ăn, nước mát nên con cá nào cũng mập ú ù u, nhiều khi bắt được rắn bông súng và lươn nữa, nên tha hồ nướng trui chấm muối ớt.

Vào mùa nước nổi, cánh đồng đưng lại dập dềnh theo sóng nước, chúng vượt cao khỏi đầu

người, bơi xuồng len lỏi trong đó bắt rắn bông súng hoặc giăng lưới bắt cá rô mề là số một. Nhưng càng đi sâu vào cánh đồng đưng càng phải nhớ làm dấu để còn biết đường chui ra, nếu không sẽ bị lạc trong đó cứ loay hoay mãi, lại đổ thừa ma dắt thì không nên.

Đưng là một loại cây hoang dã rất thích nghi với vùng đất nhiễm phèn nặng. Nó giông giống như cây lác, u du nhưng lá to và cao hơn, bẹ ốp lại thành thân và mọc thẳng đứng. Đã từ bao đời nay, cùng với cọng bàng, cây tranh, đưng là loại cây được ông cha ta dùng để lợp nhà. Vào mùa khô cây đưng sẽ già đi, bẹ có màu đỏ thẫm, đây cũng là lúc người ta vào rừng cắt mang về.

Cắt đưng phải dùng liềm thật bén, xả cho nó nằm xuống đất, sau đó nắm ngọn tót (giũ) lựa những cọng cao nhất bó lại thành bó để tiện vận chuyển. Cọng đưng khi về đến nhà thì trải ra sân phơi vài nắng cho nó khô. Người ta chẻ hom tre để bện chúng lại thành tấm chiều dài khoảng một mét hai đến một mét rưỡi đem lợp nhà. Từ lúc cắt đưng ở rừng, cho tới việc chọn tre già chẻ hom, đến khâu bện (hay còn gọi là đánh đưng, quánh đưng) là một khoảng thời gian khá dài và khá công phu. Vì thế cho nên ai có ý định lợp lại nhà thì ít ra cũng chuẩn bị trước vài ba tháng. Nhà lợp bằng đưng ở rất mát, nhưng rất bén lửa. Cho nên, người nhà phải cẩn thận nhất là vào mùa khô, đề phòng trẻ con, người già bất cẩn, lỡ ông trời có góp chút gió thì... tiêu.

Cây đưng từ lâu đã gắn bó với đời sống của người dân nông thôn. Trong nỗi lo sinh kế cây đưng được lưu truyền qua nhiều thế hệ, che chở biết bao nhiêu mảnh đời cơ cực, chỉ khi công nghệ làm ngói, tôn phát triển thì cây đưng mới bị soán ngôi. Ngày nay do quá trình khai phá với tốc độ nhanh, các khu- cụm dân cư chen lấn làm ảnh hưởng đến môi trường sống của cây đưng, nghiễm nhiên nó bị gạt ra bên lề cuộc sống của lớp dân cư mới, và lẻ loi, nép mình trong các cánh rừng tràm còn sót lại.

Tôi không phải là người hoài cổ, nhưng những gì thuộc về quá khứ đẹp thì vẫn muốn lưu giữ. Mới vừa rồi, tình cờ gặp lại mảng đưng xanh ngắt bên vành đai cụm dân cư vượt lũ, kỷ niệm thời cơ khổ chợt ùa về. Ngồi viết lại mấy dòng này để chia sẻ với bạn đọc chút hương vị của Đồng Tháp Mười khó quên.
Nhật Linh
Chia sẻ: Google Bookmarks Yahoo Bookmarks Đăng lên ZingMe Đăng lên Linkhay Đăng lên TagVn Bookmarks lêb baibu
Đánh giá bài viết
Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá
Click để đánh giá bài viết

Theo dòng sự kiện

Xem tiếp...

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Ý kiến bạn đọc

Mã an toàn:   Mã chống spamThay mới     

 

Thăm dò ý kiến

Đánh giá của bạn về phiên bản mới này?

Tuyệt vời

Tốt

Trung bình

Bình thường

Rất tệ

Bộ đếm

  • Đang truy cập: 269
  • Khách viếng thăm: 268
  • Máy chủ tìm kiếm: 1
  • Hôm nay: 35779
  • Tháng hiện tại: 2268329
  • Tổng lượt truy cập: 46235562