KHẲNG ĐỊNH VỊ THẾ TRUNG TÂM

Từ thời Pháp thuộc, Vĩnh Kim đã hình thành khu vực thương mại, dịch vụ sầm uất “chợ Giữa” của 8 xã, cũng là trung tâm hành chính của huyện Châu Thành Nam trước năm 1975. Nơi đây đã từng ghi dấu tội ác của vụ thảm sát chợ Giữa vào năm 1940 và sự kiên trung vượt qua mọi gian khó, hy sinh của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Vĩnh Kim, góp nên trang sử hào hùng của dân tộc. Xã được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân vào năm 2004.

Tiếp nối truyền thống, trong hơn 20 năm đổi mới, phát triển, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Vĩnh Kim đã nỗ lực khắc phục khó khăn, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội cho xứng danh là trung tâm các xã phía Nam Quốc lộ 1A của huyện Châu Thành.

Với tỉnh lộ 876, huyện lộ 35 đi qua địa bàn, giao thông đi lại, vận chuyển hàng hóa rất thuận lợi. Địa bàn lại không chịu ảnh hưởng nhiều của lũ, triều cường và hạn mặn xâm nhập, thích hợp phát triển cây ăn trái ổn định.

Từ những lợi thế đó, Đảng bộ, chính quyền Vĩnh Kim từ lâu đã xác định phát triển thương mại, dịch vụ ở khu trung tâm, chú trọng phát triển kinh tế vườn các khu vực còn lại, trong đó tập trung khai thác thế mạnh của cây đặc sản vú sữa Lò Rèn, tiếp đến là cây có múi, sa pô. Cùng với phong trào xây dựng giao thông nông thôn, Vĩnh Kim tranh thủ nhiều nguồn lực để dal hóa, nhựa hóa các tuyến giao thông liên ấp, liên vùng.

Ông Trần Thanh Hải, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết, từ lâu khu trung tâm của xã đã xác định phát triển theo hướng thương mại, dịch vụ, giữ vững vị thế đầu mối cung ứng, tiêu thụ trái cây lớn bậc nhất trong tỉnh.

Hiện thực hóa định hướng này, thời gian qua, chợ Giữa Vĩnh Kim được xây mới khang trang trên diện tích 2.760m² với quy mô trên 250 sạp; chợ trái cây được đầu tư xây dựng, nhiều lần nâng cấp, mở rộng đến nay cũng rất bề thế, thuận tiện cho hoạt động mua bán trái cây, đầu mối cung ứng cho các thị trường miền Bắc, miền Trung với quy mô 77 vựa.

Bên cạnh đó, Vĩnh Kim có chủ trương đẩy mạnh phát triển kinh tế vườn từ rất sớm. Đến nay, xã không còn diện tích sản xuất lúa. Phát triển kinh tế vườn gắn với giao thông nông thôn để giải quyết nhu cầu vận chuyển trái cây từ vườn ra chợ. Từ phần lớn các tuyến đường chỉ trải đá sỏi, đến nay hầu hết các tuyến liên ấp, liên xã đều đã được dal hóa, nhựa hóa, thúc đẩy kinh tế - xã hội Vĩnh Kim phát triển mạnh mẽ hơn.

Cơ sở hạ tầng được quan tâm đầu tư, nhất là giao thông nông thôn, hoạt động thương mại, dịch vụ phát triển mạnh là tiền đề, động lực để Vĩnh Kim phát triển mạnh xứng đáng với vị thế trung tâm vùng và làm cơ sở cho việc xây dựng nông thôn.

XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI

Sau khi được chọn là xã xây dựng nông thôn mới (NTM), tháng 6-2011, Vĩnh Kim bắt tay triển khai chương trình. Đảng bộ ra nghị quyết; Ban Chỉ đạo, Ban Quản lý được xúc tiến thành lập; khảo sát, tiến hành đánh giá hiện trạng kinh tế - xã hội trên địa bàn để đối chiếu với bộ tiêu chí xây dựng NTM và UBND xã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện.

Qua khảo sát đánh giá, Vĩnh Kim đạt 6 tiêu chí trong bộ tiêu chí xây dựng NTM gồm: an ninh trật tự, y tế, giáo dục, văn hóa và thu nhập, hộ nghèo... Trong số các tiêu chí còn lại, nhiều tiêu chí có tỷ lệ đạt rất thấp hoặc khó thực hiện đạt trong thời gian tới như quy hoạch và thực hiện quy hoạch, giao thông, cơ sở vật chất văn hóa, hình thức tổ chức sản xuất, môi trường...

Ông Trần Thanh Hải nhìn nhận: “Dù là xã có nhiều điều kiện thuận lợi phát triển và đi vào xây dựng NTM nhưng hiện trạng các mặt về đời sống, kinh tế - xã hội trên địa bàn vẫn còn khoảng cách chênh lệch so với các tiêu chí về xây dựng NTM và khả năng hoàn thành các tiêu chí chưa đạt cũng không đơn giản. Vì thế, xã xác định xây dựng NTM là một thách thức không nhỏ”.

Cụ thể, dù Vĩnh Kim gắn với thương hiệu vú sữa Lò Rèn nổi tiếng trong và ngoài nước, nhưng trên địa bàn xã, diện tích trồng cây đặc sản này không nhiều, nhiều vườn cây đã già cỗi; tuy Hợp tác xã vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim thành lập rất lâu, nhưng hoạt động vẫn không hiệu quả nên việc củng cố để đạt tiêu chí 13 rất khó khăn; mô hình GlobalGAP đầu tiên ở ĐBSCL được chứng nhận cách nay 4 năm giờ không có kinh phí để tái chứng nhận...

Ngoài ra, tiêu chí về quy hoạch và thực hiện quy hoạch, cơ sở vật chất văn hóa, giao thông cũng rất khó đạt. Vĩnh Kim đất hẹp, người đông, diện tích đất canh tác trên đầu người thấp, giá trị đất cao nên việc hiến đất làm đường, tìm đất để xây dựng các công trình đáp ứng tiêu chí cơ sở vật chất, văn hóa sẽ không dễ... Do dân cư tập trung đông, vấn đề an ninh trật tự cũng rất phức tạp; áp lực học sinh từ các xã lân cận đổ về rất cao...

Mặt khác, Vĩnh Kim đang quy hoạch theo hướng tách ra thành lập 1 thị trấn và 1 xã mới vào năm 2015, trong khi đó xã được chọn xây dựng NTM với mục tiêu đạt cơ bản các tiêu chí vào năm 2020 gây lúng túng cho xã trong định hướng phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. “Chúng tôi đang tìm hướng đi thích hợp. Việc định hướng phát triển kinh tế - xã hội như thế nào để hài hòa giữa 2 chủ trương là rất khó khăn”- ông Hải bày tỏ.

Dù còn nhiều lúng túng trong triển khai xây dựng NTM nhưng những nỗ lực của hệ thống chính trị xã đã đạt được một số kết quả bước đầu. Đó là đề án xây dựng NTM của xã đã được phê duyệt là cơ sở ban đầu để thực hiện chương trình; đồng thời đang triển khai đồ án quy hoạch. Bên cạnh củng cố, duy trì lâu dài, bền vững các tiêu chí đã đạt, xã nỗ lực phấn đấu đạt các tiêu chí còn lại.

Cụ thể, năm 2012 xã phấn đấu hoàn thành thêm tiêu chí quy hoạch và thực hiện quy hoạch. Năm 2013, sẽ hoàn thành các tiêu chí về bưu điện và hệ thống chính trị. Tiêu chí chợ, hình thức tổ chức sản xuất và môi trường sẽ đạt vào năm 2014. Năm 2015, các tiêu chí điện, lao động có việc làm thường xuyên và nhà ở sẽ tiếp tục hoàn thành. Tiêu chí thủy lợi sẽ đạt vào năm 2019 và năm 2020 các tiêu chí giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hóa sẽ về đích.