Một mùa xuân nữa lại về, tạm gác lại những trăn trở của bao kỳ vọng còn dang dở. Trong phút giây ngắn ngủi và thiêng liêng này, chắc hẳn tâm hồn ai cũng phải xao động, bồi hồi với một khối năng lượng mới phát sinh - năng lượng của cảm xúc, tư duy và thăng hoa thành quyết tâm, hành động phấn đấu không ngừng cho ước vọng tương lai. Người góp phần quan trọng cung cấp và làm cho năng lượng nhân lên gấp nhiều lần, chính là đội ngũ văn nghệ sĩ - những chiến binh trên mặt trận văn hóa tư tưởng, miệt mài xây dựng nền tảng tinh thần của xã hội, làm động lực tăng trưởng kinh tế một cách bền vững.

Mỗi văn nghệ sĩ có thể lựa chọn bất kỳ hình thái sản phẩm nhằm phản ánh khát vọng, xúc cảm; suy tưởng và sáng tạo. Nhưng chắc hẳn ở miền đất Tiền Giang, cần tập trung trước nhất về những cái nôi lâu đời của vùng đất phương Nam, về phong cảnh sông nước hữu tình và lịch sử mở đường, dựng nước, nơi ra đời những loại hình văn hóa - nghệ thuật riêng có của Nam bộ, về quá trình chống ngoại xâm, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Tất nhiên chúng ta không thể chỉ sống với truyền thống, với những cuộc kháng chiến thần kỳ của dân tộc mà còn phải biết tiếp thu, sáng tác, tạo nên cái đặc thù của chúng ta. Ca ngợi truyền thống không phải chỉ để tán dương, làm đẹp lòng nhau, mà để tự soi rọi lại mình, những hạn chế nào về tư duy và năng lực điều hành phát triển; những tồn tại về khả năng hội nhập của một đội quân có thành tích chống ngoại xâm, nhưng chưa đủ hành trang, công nghệ để mạnh bước vào giai đoạn hội nhập mới; những yếu kém nào về thiết chế hạ tầng đô thị, nông thôn và thể chế tổ chức quản lý, điều hành? Đôi lúc, chúng ta quá sa đà vào việc soạn thảo, mãi đặt ra các qui tắc để quản lý thị trường có định hướng; trong khi ở hầu hết các nơi khác bản thân thị trường lúc nào cũng vận hành theo những qui luật vốn có, với các nguyên tắc điều chỉnh giản đơn và hiệu quả cao.

 Tự đánh giá một cách đích thực là cơ sở định hình mục tiêu, giải pháp đạt đến thắng lợi. Chắc hẳn để biết được tâm tư, ý nguyện người khác, nắm được dư luận xã hội theo hình thức nghiên cứu mẫu thì độ chính xác không cao, mà đã không thấu được lòng dân thì khó có những chính sách hợp lòng dân. Hoạt động dân vận, tuyên truyền, văn hóa - nghệ thuật cần phải phủ kín khoảng trống này, thông qua việc thường xuyên thâm nhập thực tế để hiểu rõ và phản ánh trung thực cuộc sống đời thường. 

Trong thời khắc giao mùa, người nghệ sĩ cũng phải chạnh lòng với nỗi lo cơm áo, với những điều kiện hỗ trợ cho những hoạt động văn hóa - nghệ thuật còn quá khiêm nhường, chưa đủ tái tạo năng lượng cho lớp người tiên phong để sản sinh và cung cấp nhiều năng lượng cho cả một đoàn người đang đi tới. Bên cạnh đó, những trăn trở về nỗi lo đạo đức suy đồi, tội phạm, tệ nạn gia tăng; cơ cấu, quan hệ ứng xử xã hội luôn thay đổi với nhiều nghịch lý; giao hảo bạn bè chung quanh ấm - lạnh khôn lường. Nhưng với sức mạnh của thế nước - lòng dân, quyết liệt thực hiện 3 mũi đột phá chiến lược và khắc phục những yếu điểm trong tư tưởng chính trị, cơ chế quản lý và công tác cán bộ, chúng ta cơ bản đã vượt qua những khó khăn, thử thách, những khúc quanh đóng vai trò quyết định cho cả cuộc hành trình vươn tới ngày mai tươi đẹp.

Năm Giáp Ngọ bắt đầu, nhiều dấu hiệu hồi phục kinh tế đã được ươm mầm, nẩy lộc, người hướng đạo đã nhận dạng những quan điểm tiến bộ, phong cách đổi mới; người làm ra của cải đang tiệm cận dần nguồn năng lượng đầu vào, từng bước tìm lại thương trường. Muốn công nghiệp hóa - hiện đại hóa, trước hết phải có suy nghĩ, hình thành thể chế công nghiệp hóa - hiện đại hóa. Muốn phát triển sản xuất - kinh doanh, phải có thị trường hàng hóa đúng nghĩa. Muốn xã hội an sinh phải tăng trưởng kinh tế. Muốn đất nước yên bình, trước hết mọi tầng lớp dân cư phải thấm nhuần đạo lý - một gánh nặng cho lớp người lỡ chọn nghiệp văn dĩ tải đạo.

Như vậy, với yên cương, vó ngựa đã sẵn sàng; quãng đường đi được định hướng, điểm đến ấn định rõ ràng, thời gian đi nhanh hay chậm do người kỵ mã biết điều khiển đường chạy theo lề lối, song phải chủ động, linh hoạt; không gia tăng vận tốc phi mã, mà biết giữ khoảng cách hợp lý; đảm bảo an toàn và đến đích thành công.

Những nhành hoa xuân mới vừa chớm nở, các văn nghệ sĩ cần thổi luồng gió đầu mùa, đưa xa hương sắc và vực dậy niềm tin trong lòng mọi người trước thềm năm mới, để tiếp nối những chặng đường dài vì tương lai xán lạn cho đất nước và dân tộc.

Năm Giáp Ngọ, xin chúc anh chị em văn nghệ sĩ, với thanh gươm, câu thơ, yên ngựa, năng lượng dồi dào,… tiếp tục chiến đấu vững vàng trên trận địa văn hóa - nghệ thuật, khải hoàn mã đáo thành công với những tác phẩm lớn, điển hình của vùng châu thổ sông Mê Kông. Xin gởi đến quí độc giả, những người bạn đồng hành của Tạp chí Văn nghệ Tiền Giang những lời chúc Xuân tốt đẹp nhất!

TS. Trần Thế Ngọc
UVTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy