"Nhìn những mùa thu đi. Em nghe sầu lên trong nắng
Và lá rụng ngoài song. Nghe tên mình vào quên lãng. Nghe tháng ngày chết trong thu vàng..."

Nghe ca khúc Nhìn những mùa thu đi
Nhạc: Trịnh Công Sơn - Trình bày: Thanh Lam


Có chiếc lá chao nghiêng, buông mình theo gió, vỡ vụn trong kí ức, ta "nghe" được nỗi buồn trong mắt ai. Người thiếu nữ bỗng hiện lên giữa bức tranh thu vương nắng, rõ lắm, như đưa tay là chạm tới nhưng cũng thật mơ hồ, man mác, mong manh như lá thu kia tan vào trong quên lãng. Nhạc như vẽ được tranh. Có chút gì hiu hắt, quạnh quẽ …

"Nhìn những lần thu đi. Tay trơn buồn ôm nuối tiếc.
Nghe gió lạnh về đêm. Hai mươi sầu dâng mắt biếc.
Thương cho người rồi lạnh lùng riêng..."

Không gian bỗng chuyển mình, nắng tắt, gió lạnh mang đêm về, người thiếu nữ không còn nữa, chỉ còn “gã si tình" ngồi đây, "nghe" lạnh buồn trong gió, nhưng vẫn "thương cho người", mà không một lời hờn trách.

Hồn thi nhân đưa ta đắm mình trong mùa thu phương bắc, với heo may đan lối, mây tím giăng đầy cho loang sầu lên cảnh vật. Người thiếu nữ lại hiện ra, phơn phớt bay tóc thề rồi nhanh chóng ra đi cùng mùa thu quá khứ.

"Gió heo may lại về, chiều tím loang vỉa hè. Và gió hôn tóc thề, rồi mùa thu bay đi".

"Trong nắng vàng chiều nay", tình yêu dường như lẩn khuất, bảng lảng, dịu dàng như mây khói, dù cho dáng người đã phai trên lối cũ, dù cho nắng vàng chẳng còn vương trên tóc. Nỗi buồn theo nắng lại dâng lên…

"… anh nghe buồn mình trên ấy.
Chiều cuối trời nhiều mây. Đơn côi bàn tay quên lối, đưa em về nắng vương nhè nhẹ".
"Chuyện chúng mình ngày xưa. Anh ghi bằng nhiều thu vắng.
Đến thu này thì mộng nhạt phai..."

Chuyện đã ngày xưa, anh đã qua nhiều mùa thu không em. Mùa thu cho anh gửi vào nỗi nhớ… Ở đoạn này, những nốt nhạc mềm mại bỗng rớt xuống ở hai nơi "nắng vương nhè nhẹ" và "mộng nhạt phai", khiến ta bỗng lắng lại, không còn nuối tiếc mà trở thành trân trọng, cất mối tình kia vào ngăn kín của lòng mình …

Trịnh Công Sơn viết bản nhạc này khi còn trong độ tuổi hai mươi, bản nhạc hình như đã vận vào cuộc đời, có người nói bản nhạc chính là một lát cắt dọc của đời ông bởi "… từng người tình" đã bỏ ông đi…, để mình ông "về soi bóng mình, giữa tường trắng lặng câm...".

Tôi nghe Lệ Thu hát bài này lâu rồi, nay nghe lại, phải nghe nhiều lần để có thể phần nào chìm đắm được trong ca từ đầy chất thơ và huyền diệu của Trịnh. Mùa thu sắp qua đi. Lá rơi nhiều. Và chiều rất vội. Nhưng nhạc Trịnh vẫn dìu dặt ru hồn ai mê đắm.