Vi rút Zika được phát hiện đầu tiên vào năm 1947 tại khu rừng Zika, thuộc châu Phi, nhưng trong nhiều năm chỉ có một số trường hợp rải rác được phát hiện ở châu Phi và Nam Á. Năm 2007, dịch bệnh do vi rút Zika được ghi nhận đầu tiên ở Thái Bình Dương. Kể từ năm 2013, các ca bệnh và bùng phát dịch của căn bệnh này được báo cáo từ Tây Thái Bình Dương, châu Mỹ và châu Phi. Hiện nay, vi rút Zika đã được phát hiện tại 44 quốc gia trên thế giới.

Vi rút Zika lây lan trong cộng đồng thông qua con đường truyền chính là từ muỗi Aedes nhiễm vi rút sang người, cũng là loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết và bệnh sốt vàng. Người bị muỗi Aedes nhiễm bệnh đốt có thể nhiễm vi rút Zika.

* PV: Vi rút Zika gây ra bệnh gì, triệu chứng và cách điều trị ra sao, thưa bác sĩ?

* BS CKII TRẦN THANH THẢO: Vi rút Zika gây bệnh nhiễm vi rút Zika. Hầu hết những người bị nhiễm vi rút Zika sẽ bị sốt nhẹ và phát ban; những người khác cũng có thể viêm kết mạc, đau cơ, khớp và cảm thấy mệt mỏi. Những triệu chứng này dễ bị lẫn lộn với triệu chứng của những bệnh khác như cảm cúm... Các triệu chứng thường hết trong khoảng từ 2 - 7 ngày.

Triệu chứng của bệnh vi rút Zika có thể được điều trị bằng thuốc hạ sốt và giảm đau thông thường, nghỉ ngơi và uống nhiều nước. Nếu triệu chứng xấu đi, mọi người nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và theo dõi. Hiện tại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu hay vắc-xin cho bệnh này.

Tuy nhiên, người nhiễm vi rút Zika có thể mắc biến chứng nguy hiểm là teo não đối với thai nhi và trẻ nhủ nhi; biến chứng viêm đa rễ thần kinh gây tê, liệt cơ, chi. Phụ nữ mang thai nhiễm vi rút Zika, nhất là trong giai đoạn 3 tháng đầu của thai kỳ dễ đưa đến tình trạng dị tật đầu nhỏ ở thai nhi. Dị tật đầu nhỏ là do sự phát triển não không bình thường của trẻ từ khi còn trong bụng mẹ hoặc trong giai đoạn sơ sinh. Trẻ sơ sinh và trẻ em bị tật đầu nhỏ thường gặp phải những khó khăn với sự phát triển não bộ khi chúng lớn lên.

* PV: Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp nhiễm vi rút Zika, tuy nhiên trong điều kiện giao thương, giao lưu quốc tế hiện nay thì bệnh rất có thể du nhập vào nước ta. Bác sĩ có khuyến cáo gì với người dân?

* BS CKII TRẦN THANH THẢO: Việt Nam chưa ghi nhận ca mắc vi rút Zika, nhưng các nước lân cận chúng ta như Trung Quốc, Thái Lan… đã có ca mắc, do đó Zika rất có thể dễ dàng xâm nhập vào Việt Nam. Trước tình hình đó, Bộ Y tế chỉ đạo tăng cường kiểm soát và theo dõi diễn biến sức khỏe của người trở về từ vùng có lưu hành vi rút Zika. Khi xuất hiện ca bệnh sẽ nhanh chóng cách ly mầm bệnh, chủ động xử lý dập dịch, ngăn chặn vi rút lây lan ra cộng đồng.

Riêng đối với mỗi người dân, không nên quá bi quan nhưng cũng đừng chủ quan với Zika. Việc bảo vệ tốt nhất đối với ​​vi rút Zika là tránh bị muỗi đốt. Ngăn ngừa muỗi đốt sẽ bảo vệ chúng ta khỏi vi rút Zika cũng như các bệnh khác do muỗi truyền qua như sốt xuất huyết, sốt vàng, sốt rét...

* PV:Xin cảm ơn bác sĩ!