Đêm 15 tháng 3 năm 1918, “Kim Vân Kiều” - vở cải lương đầu tiên của nước ta được công diễn tại rạp Thầy Năm Tú, cũng là rạp cải lương đầu tiên của Việt Nam, hiện nay là rạp Tiền Giang tọa lạc tại trung tâm thành phố Mỹ Tho.
Chào mừng sự kiện UNESCO công nhận Nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại; kỷ niệm 96 năm sân khấu cải lương Việt Nam, cũng là 96 năm ra đời rạp cải lương đầu tiên của Việt Nam tại Tiền Giang, đêm 18/1, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Tiền Giang, Ban Tổ chức kỷ niệm 96 năm hình thành và phát triển nghệ thuật cải lương đã tổ chức chương trình biểu diễn nghệ thuật “Tiền Giang - cái nôi của nghệ thuật cải lương”.
Chiều 18-1, Tỉnh ủy, UBND tỉnh tổ chức buổi Tọa đàm “Tiền Giang - cái nôi của nghệ thuật cải lương”. Đến dự có ông Trần Thế Ngọc, Bí thư Tỉnh ủy; ông Nguyễn Văn Khang, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Giáo sư - Tiến sĩ - Viện sĩ Trần Văn Khê.
* Giới thiệu toàn văn phát biểu khai mạc của ông Nguyễn Ngọc Minh - Giám đốc Sở VH-TT&DL
Sáng nay 18/1/2014, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh, Ban Tổ chức Kỷ niệm 96 năm hình thành và phát triển nghệ thuật sân khấu cải lương đã tổ chức khai mạc triển lãm tại Trung tâm hội nghị tỉnh. Đến dự có Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao & Du lịch Hồ Anh Tuấn; Bí thư Tỉnh ủy Trần Thế Ngọc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thanh Đức; Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch TP.Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Rum; Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Trần Kim Trát cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành đoàn thể tỉnh và huyện, thị, thành,…
NSND Bảy Nam (Lê Thị Nam, sinh năm 1913 tại Mỹ Tho, mất năm 2004) đạt nhiều kỷ lục Việt Nam: Nữ bầu gánh hát đầu tiên (lúc bà 19 tuổi) và nữ tác giả đầu tiên viết nhiều kịch bản sân khấu hay… Gia đình bà có 12 anh em thì có 7 người theo sân khấu cải lương và 2 người được phong là NSND. Chị ruột bà là NSND Năm Phỉ. Bà còn đóng phim với những tài tử nổi danh của Pháp và nhiều phim Việt.
Theo các nghệ nhân, ca ra bộ là tiền thân của hát cải lương, mặc dù đa số các sử gia về hát cải lương đều cho rằng ca ra bộ xuất hiện tại tỉnh Vĩnh Long vào năm 1917, tại nhà ông cai tổng Tống Hữu Định, với bản Tứ Đại Oán - bài “Bùi Kiệm thi rớt trở về”. Đến năm 1920, danh từ cải lương mới được dùng để chỉ một bộ môn nghệ thuật sân khấu đổi mới.
Ông Trần Phương Hùng, nguyên Chủ tịch Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh cho biết: “Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ta có Đoàn Văn công Khu 8, với các bộ môn: ca, múa, kịch tổng hợp để tuyên truyền, phục vụ nhân dân và bộ đội; thỉnh thoảng cũng diễn chập cải lương nhưng không có đoàn cải lương riêng biệt.
Kỷ niệm 95 năm hình thành và phát triển nghệ thuật cải lương, UBND tỉnh tổ chức chuỗi sự kiện bao gồm: Triển lãm, tọa đàm và Chương trình nghệ thuật cải lương, với chủ đề chung: Tiền Giang - cái nôi của nghệ thuật cải lương. Chuỗi sự kiện sẽ được diễn ra vào ngày 18-1, tại Trung tâm hội nghị tỉnh. Trước thềm diễn ra chuỗi sự kiện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thanh Đức, Trưởng Ban tổ chức Kỷ niệm 95 năm hình thành và phát triển nghệ thuật cải lương chia sẻ:
Sáng ngày 13-12, ông Trần Thanh Đức, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã chủ trì cuộc họp bàn về kế hoạch tổ chức hội thảo, triển lãm và chương trình sân khấu hóa với tên gọi “Tiền Giang cái nôi của sân khấu cải lương”, chào mừng kỷ niệm 95 năm hình thành và phát triển nghệ thuật cải lương trên đất Tiền Giang.