Bước phát triển của đội ngũ sáng tác mỹ thuật ở Tiền Giang

Đăng lúc: Thứ tư - 22/02/2012 09:43
Tranh: Phúc An

Tranh: Phúc An

Tiền Giang là một trong những tỉnh giàu truyền thống Văn học Nghệ thuật ở ĐBSCL. Mảnh đất này đã sản sinh nhiều nhân tài trên các lĩnh vực nghệ thuật khác nhau: Các nhà văn, nhà thơ Đoàn Giỏi, Hoàng Tố Nguyên, Bảo Định Giang trong văn học; Các nhạc sĩ Hoàng Việt, Trần Văn Khê trong âm nhạc; Các tài danh sân khấu như Năm Châu, Phùng Há, Năm Phỉ, Trần Hữu Trang v.v…

Những bậc tiền bối ấy đã góp phần làm cho nền văn học nghệ thuật của Tiền Giang bay cao, bay xa không chỉ trong phạm vi quốc gia mà còn lan tỏa trên bình diện quốc tế. Bên cạnh các chuyên ngành trên, Mỹ thuật là một bộ phận quan trọng được hình thành và phát triển rất sớm ở Tiền Giang. Sau Cách mạng tháng 8 phong trào sáng tác Mỹ thuật đã định hình với một đội ngũ họa sĩ tuy không đông nhưng giàu tài năng và tâm huyết với nghề nghiệp. Có những họa sĩ cư trú tại tỉnh nhà nhưng cũng không ít những người con của đất Sông Tiền đến sinh sống nơi khác và đã làm nên sự nghiệp, cống hiến nhiều cho xã hội bằng chính tài năng và sự tận tụy, bền bỉ trong lao động nghệ thuật của mình.

Chúng ta không thể không nhắc đến danh họa sĩ Nguyễn Sáng - Một bậc tiền bối trong nền Mỹ thuật Cách mạng, một đứa con yêu của vùng sông nước Chợ Gạo (Tiền Giang). Ông đã gắn bó trọn đời cho cuộc đời với nghệ thuật tạo hình, là một tấm gương sáng về tài năng và đạo đức nghề nghiệp cho các thế hệ họa sĩ đàn em noi theo.

Rồi các thế hệ nối tiếp như Châu Hồ, Châu Trắng, Huỳnh Đảnh, Nguyễn Hải, Trần Văn Phú, Lý Châu Hoàng, Hồ Văn Phòng, Phan Phương Trực v.v… xuất hiện nối tiếp đã làm nên những thành công nhất định bằng bản lĩnh nghề nghiệp và tâm hồn rộng mở với cuộc sống, dào dạt tình yêu quê hương, nơi có dòng sông Tiền mang nặng phù sa đã từng cưu mang, nuôi lớn cuộc đời mình.

Một điểm cần nhấn mạnh, và đó cũng chính là niềm tự hào của thế hệ đi sau, là Mỹ thuật Tiền Giang từ những ngày đầu đã gắn bó với sự nghiệp Cách mạng giải phóng dân tộc. Cây cọ trong tay đội ngũ họa sĩ lúc bấy giờ không chỉ là công cụ để chuyển tải màu sắc mà nó đã hóa thành sắt thép, thành gươm, giáo, súng ống để tiêu diệt kẻ thù, giải phóng đất nước. Trong máu lửa, các họa sĩ cách mạng ở Tiền Giang vẫn sáng tác: sáng tác theo cảm xúc từ lòng yêu nước mãnh liệt, sáng tác tranh cổ động, truyền đơn, truyện tranh, minh họa báo… Chất liệu sáng tác có khi phong phú như màu nước, sơn dầu, sơn mài, lụa… Có lúc chỉ là mảnh giấy trắng với cây bút chì, bút sắt. Có lúc tác phẩm được đầu tư dài hơi đôi ba tháng, đôi ba năm, có khi là những nét ký họa thần tốc trong lửa đạn. Nhưng tất cả đều toát lên một tấm lòng dạt dào yêu nước, yêu vườn xanh Cái Bè, yêu biển mặn Gò Công, yêu dòng Tiền Giang dịu mát, ngọt ngào. Tác phẩm của những họa sĩ Tiền Giang sống ở các nơi khác lúc nào cũng ghi đậm dấu ấn của miền đất sông Tiền trong nỗi nhớ luôn âm ỉ trong lòng người xa xứ.

Qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, sự đóng góp của đội ngũ nghệ sĩ tạo hình Tiền Giang không phải ít so với các ngành nghệ thuật khác. Có họa sĩ đã dấn thân vào các chiến trường, tay súng tay cọ, để lại nhiều tác phẩm có giá trị cho đời sau. Có những người đã ngã xuống bên giá vẽ, tay vẫn cầm chắc chiếc cọ như muốn gởi gắm tâm huyết và niềm tin cho các thế hệ đi sau.


Tranh: Tín Trung

Các họa sĩ Huỳnh Phương Đông, Nguyễn Ngoãn, Đỗ Đồng, Thanh Châu v.v… từ Trung ương Cục đã về lăn lộn ở chiến trường Tiền Giang sáng tác nhiều tác phẩm phản ánh khí thế hào hùng của nhân dân
Tiền Giang trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Sau giải phóng, song song với các ngành nghệ thuật khác, đội ngũ mỹ thuật Tiền Giang được tập hợp lại, củng cố tổ chức để đi vào hoạt động, giới thiệu với công chúng, nhất là công chúng ở vùng tạm chiếm phong trào Mỹ thuật cách mạng với đa số tác phẩm vẽ về hai cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, vừa toát lên khí thế hào hùng trong cuộc chiến tranh giữ nước của người Tiền Giang dưới lá cờ Đảng vinh quang, vừa thấm đậm tính nhân văn truyền thống.

Năm 1983, Hội Văn học Nghệ thuật Tiền Giang đã chính thức thành lập Chi hội Mỹ thuật Tiền Giang, chi hội tập hợp được gần 20 người từ nhiều nguồn khác nhau. Lớp trung niên gồm những họa sĩ đã có thời gian dài gắn bó với nghề nghiệp như Trịnh Văn Sang, Lý Thiện Hoàng, Tín Trung, Trần Văn Trầm, Phan Văn Lộc, Võ Văn Hai, Hoàng Anh, Duy Hải, Nguyễn Công Tâm v.v… với vốn kiến thức đầy đặn và một tư duy nghệ thuật trầm lắng, sâu sắc. Bên cạnh lớp họa sĩ trẻ tiếp thu lý luận hội họa hiện đại, tư duy sôi nổi của cuộc sống mới như Hà Phú Thành, Trần Văn Danh, Pha Văn Dũng, Thiện Phương v.v… Có người tốt nghiệp trường lớp trung cấp, Cao đẳng, Đại  học chính quy, được trang bị kiến thức nghề nghiệp có hệ thống làm cơ sở vững chắc cho sáng tạo. Có người không được may mắn đào tạo trường lớp, nhưng lại tích  lũy được một vốn liếng nghề nghiệp phong phú, đa dạng qua quá trình lao động nghệ thuật của bản thân. Tất cả được tập hợp về tổ chức chi hội cùng trao đổi góp ý, bổ sung nguồn kiến thức và kinh nghiệm cho nhau, mục đích cuối cùng là giúp nhau sáng tạo nhiều tác phẩm mỹ thuật có giá trị cho Tiền Giang nói riêng và cả nước nói chung.

Để nâng cao chất lượng tác phẩm từ ngày thành lập đến nay, Chi hội Mỹ thuật mở được trên 50 trại sáng tác. Các họa sĩ như Cổ Tấn, Long Châu, Huỳnh Phương Đông, Thanh Châu, Phước Sanh, Tô Hoài Nam, Phan Phương Trực v.v… là những người đã đóng góp nhiều công sức  trong việc hướng dẫn nghề nghiệp cho đội Chi hội Mỹ thuật ở Tiền Giang trong những ngày đầu mới thành lập.

Từ những chuyến thâm nhập thực tế trên khắp các địa bàn mũi nhọn kinh tế của tỉnh như: Vườn cây trái Cái Bè, đồng lúa Cai Lậy, vùng biển Gò Công, Khu Công nghiệp Bình Đức, vùng đất mới Tân Phước v.v…  đội ngũ sáng tác Mỹ thuật Tiền Giang đã thu thập được những chất liệu quý giá từ cuộc sống, cùng với niềm cảm xúc chân thực về  đất nước - con người trên chính quê hương đã sinh ra mình, hàng loạt tác phẩm xuất hiện, đẩy mạnh bước phát triển cho phong trào.

Trên ba mươi năm qua, Tiền Giang đã tổ chức được gần 100 cuộc triển lãm, giới thiệu hàng ngàn tác phẩm tranh tượng để phục vụ công chúng. Hằng năm các họa sĩ Chi hội Mỹ thuật Tiền Giang đều gởi tranh tham dự triển lãm Mỹ thuật ĐBSCL và các cuộc triển lãm toàn quốc, đoạt được nhiều giải thưởng, 7 hội viên đã được kết nạp vào Hội Mỹ thuật
Việt Nam.

Bên cạnh các tác phẩm hội họa, ngành điêu khắc cũng đã đóng góp nhiều công sức trong việc xây dựng các công trình văn hóa lịch sử như tượng đài, biểu tượng phù điêu, bia truyền thống… góp phần xây dựng bộ mặt văn hóa – lịch sử của tỉnh nhà. Hiện đã có hàng chục tượng đài và bia tưởng niệm được xây dựng có giá trị giáo dục truyền thống vừa tạo cảnh quan hùng tráng, tươi đẹp cho tỉnh nhà.

Bên cạnh việc đầu tư công sức cho những tác phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật lâu dài, việc sáng tác và thực hiện tranh cổ động luôn được giới họa sĩ Tiền Giang tham gia tích cực. Từ giải phóng đến nay, hằng ngàn tranh cổ động đã ra đời góp phần tuyên truyền nhiệm vụ chính trị của địa phương. Nhiều tranh cổ động ở Tiền Giang đã đoạt giải trong các cuộc thi, được dư luận đánh giá tốt và đạt hiệu quả xã hội cao.

Việc đào tạo lực lượng kế thừa  cho phong trào Mỹ thuật Tiền Giang luôn được các ngành chức năng quan tâm. Hàng chục lớp hội họa sơ cấp, trung cấp đã được Trường Văn hóa Nghệ thuật tỉnh tổ chức hàng năm đào tạo cán bộ hội họa cho cơ sở. Các lớp hội họa thiếu nhi liên tục được mở ra. Những cuộc triển lãm tranh thiếu nhi của Hội Văn học Nghệ thuật và Trung tâm Văn hóa tỉnh được tổ chức tạo một khí thế sôi nổi cho phong trào sáng tác Mỹ thuật, qua đó phát hiện nhiều năng khiếu nhỏ tuổi để bồi dưỡng đào tạo, chuẩn bị lực lượng kế thừa.

Bên cạnh các hoạt động từ nguồn kinh phí do Nhà nước cấp, việc đầu tư sáng tác cũng được nhiều họa sĩ cố gắng thực hiện. Dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, đa số các họa sĩ phải chật vật về sinh kế nhưng vẫn luôn dành dụm một phần tiền bạc, thời gian để thực hiện những đề tài mà mình đã trăn trở, ấp ủ bằng cả tâm huyết của người nghệ sĩ.

Bên cạnh lực lượng tại chỗ, một số họa sĩ, điêu khắc gia gốc Tiền Giang đang hoạt động nghệ thuật ở TP. Hồ Chí Minh hoặc các tỉnh bạn luôn hướng về quê hương và luôn xem mảnh đất sông Tiền là nguồn cảm xúc vô tận trong sáng tác như: Lương Văn Thạnh, Trần Hữu Phước, Nguyễn Văn Long, Trần Thanh Tùng, Trần Thanh Ngọc, Nguyễn Văn Tám, Trúc Sơn, Tùng Quan, Bích Thủy v.v… Một số người đã thực hiện được những công trình lớn trong lĩnh vực điêu khắc trên chính quê hương của mình.

Bên cạnh những thành quả đã đạt được, ngành Mỹ thuật Tiền Giang cần phấn đấu nhiều hơn trong công tác tập hợp lực lượng và nâng cao chất lượng tác phẩm. Số người hoạt động mỹ thuật trong tỉnh khá đông nhưng hiện nay Chi hội Mỹ thuật Tiền Giang chỉ tập hợp được 23 hội viên là quá ít. Qua các cuộc thi khu vực và toàn quốc số tranh của Tiền Giang được treo, được giải thưởng khá nhiều nhưng chưa có giải cao. Từ giải phóng đến nay, hàng trăm tác phẩm tranh tượng ra đời nhưng chưa có tác phẩm nào của Tiền Giang tạo được tiếng vang trong cả nước.  Chính điều ấy đã làm cho Tiền Giang gặp khó khăn trong việc giới thiệu phát triển hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam trong thời gian qua.

Chi hội Mỹ thuật Tiền Giang đang được Hội Văn học Nghệ thuật quan tâm củng cố tổ chức và có kế hoạch phát triển hoạt động trong thời gian tới. Ngoài lực lượng hội viên hiện có, chi hội sẽ kết nạp thêm hội viên mới ở cơ sở, mời cộng tác viên, nhất là lực lượng họa sĩ, điêu khắc gia gốc ở Tiền Giang cùng tập hợp ra sức lao động sáng tạo, quyết tâm tạo một bước chuyển biến mới cho hoạt động Mỹ thuật tỉnh nhà.

Phát huy truyền thống Mỹ thuật cách mạng của Tiền Giang trong kháng  chiến, lực lượng nghệ sĩ tạo hình Tiền Giang hôm nay sẽ ra sức phấn đấu hơn nữa, sáng tạo nhiều tác phẩm nghệ thuật vừa hiện đại vừa đậm đà bản sắc dân tộc để phục vụ công chúng, sự nghiệp cách mạng mà toàn Đảng, toàn dân Tiền Giang đang ra sức thực hiện.

Khánh Văn
(Theo Tuyển tập LLPB VHNT Tiền Giang)
Chia sẻ: Google Bookmarks Yahoo Bookmarks Đăng lên ZingMe Đăng lên Linkhay Đăng lên TagVn Bookmarks lêb baibu
Đánh giá bài viết
Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá
Click để đánh giá bài viết

Ý kiến bạn đọc

Mã an toàn:   Mã chống spamThay mới     

 

Thăm dò ý kiến

Đánh giá của bạn về phiên bản mới này?

Tuyệt vời

Tốt

Trung bình

Bình thường

Rất tệ

Bộ đếm

  • Đang truy cập: 295
  • Khách viếng thăm: 288
  • Máy chủ tìm kiếm: 7
  • Hôm nay: 35376
  • Tháng hiện tại: 2200036
  • Tổng lượt truy cập: 46167269